PCR – Price Coupling of Regions

Price Coupling of Regions to projekt standaryzujący rozwiązania informatyczne europejskiego rynku dnia następnego energii elektrycznej poprzez rozwijanie wspólnego algorytmu transakcyjnego – EUPHEMIA (skrót od Pan-European Hybrid Electricity Market Integration Algorithm) oraz systemu łączności i wymiany danych – PCR Matcher i Broker (PMB), stosowanych do obliczania cen energii elektrycznej w Europie. Jego celem jest opracowanie jednolitego rozwiązania w zakresie łączenia cen, z uwzględnieniem przepustowości odpowiednich elementów sieci, z jednodniowym wyprzedzeniem. Ma to kluczowe znaczenie dla osiągnięcia nadrzędnego unijnego celu, polegającego na stworzeniu zharmonizowanego europejskiego rynku energii elektrycznej. Algorytm PCR jest używany obecnie praktycznie w całej UE.  Inicjatywa została uruchomiona w 2009 r., a strony PCR podpisały w czerwcu 2012 r. Umowę o Współpracy w ramach PCR i Umowę o współwłasności PCR.

TGE i PCR

Towarowa Giełda Energii S.A. jest współwłaścicielem projektu PCR od października 2015 roku. W listopadzie 2017 TGE uzyskała wszystkie niezbędne certyfikaty akceptacyjne dla statusu operatora giełdy i koordynatora w modelu PCR. Dzięki temu Giełda ma zapewnione uprawnienia do aktywnego uczestnictwa w projektach rynków regionalnych oraz implementacji unijnych mechanizmów rynku energii elektrycznej.

Jak działa PCR?  

PCR opiera się na trzech podstawowych zasadach: jednolity algorytm, niezawodność funkcjonowania oraz indywidualna odpowiedzialność poszczególnych giełd energii.

• Wspólny algorytm umożliwia wyznaczanie w uczciwy i przejrzysty sposób cen energii elektrycznej na rynku dnia następnego oraz pozycji netto obszaru ofertowania w całej Europie. Algorytm został opracowany z uwzględnieniem specyfiki różnych rynków energii elektrycznej w Europie oraz ograniczeń sieci elektroenergetycznej. Zapewnia on optymalizację wzrostu ogólnego dobra i zwiększenie przejrzystości.
• Proces PCR opiera się na zdecentralizowanej wymianie danych, umożliwiając niezawodne i elastyczne działanie.
• Usługa „PCR Matcher and Broker” umożliwia wymianę anonimowych zleceń oraz informacji o ograniczeniach sieci elektroenergetycznych pomiędzy giełdami energii elektrycznej w celu obliczenia cen w strefie przetargowej oraz innych cen referencyjnych i pozycji netto wszystkich uwzględnionych obszarów ofertowania.

Projekt jest aktualnie prowadzony przez osiem giełd energii: EPEX SPOT, GME, HenEx, EMCO, OMIE, OPCOM, OTE i TGE. Mechanizm PCR wykorzystywany jest w następujących krajach: Austrii, Belgii, Chorwacji, Czechach, Danii, Estonii, Finlandii, Francji, Grecji, Hiszpanii, Holandii, Litwie, Luksemburgu, Łotwie, Niemczech, Norwegii, Polsce, Portugalii, Rumunii, Słowacji, Słowenii, Szwecji, Węgrzech, Wielkiej Brytanii i we Włoszech (dane z 2019 roku). Projekt PCR jest otwarty dla kolejnych europejskich giełd energii, które zechcą do niego przystąpić.

Materiały do pobrania:

PCR Standard Presentation_short.pdf

Euphemia Public Description.pdf

Euphemia Public Documentation.pdf

Projekt DE-AT-PL-4M MC (tymczasowe łączenie rynków)

Rynek Dnia Bieżącego w modelu XBID

Europejski rynek energii elektrycznej w modelu XBID został uruchomiony w czerwcu 2018 r. Zgodnie z Rozporządzeniem Komisji (UE) 2015/1222 z dnia 24 lipca 2015 r., ustanawiającym wytyczne dotyczące alokacji zdolności przesyłowych i zarządzania ograniczeniami przesyłowymi, operatorzy NEMO i operatorzy sieci przesyłowych z krajów Unii Europejskiej i Norwegii stworzyli Plan MCO, zgodnie, z którym, po akceptacji przez wszystkich europejskich regulatorów, projekt XBID (Cross-Border Intraday) został uznany za instrument jednolitego łączenia rynków dnia bieżącego w krajach Unii Europejskiej i Norwegii.
 
XBID to opracowana przez Deutsche Boerse AG platforma handlowa (system centralny) transgranicznego rynku dnia bieżącego, połączony do lokalnych systemów transakcyjnych, działających w ramach projektów regionalnych LIP (Local Implementation Projects).

TGE i XBID

Towarowa Giełda Energii od początku jest zaangażowana w projekt, mimo, że uruchomienie systemu XBID w czerwcu 2018 roku odbyło się bez jej operacyjnego udziału. Formalnie Giełda uczestniczy w projekcie od momentu podpisania akcesji do umów rynku w czerwcu i lipcu 2018 r. Giełda współpracuje również z interesariuszami z sąsiednich rynków, w ramach tzw. Local Implementation Project – LIP 16 oraz LIP 15, co zapewni techniczne możliwości przyłączania się TGE do rynku XBID w drugiej połowie 2019 r.

Do wdrożenia LIP 15 oraz LIP 16 niezbędna jest implementacja lokalnego oprogramowania LTS do współpracy z systemem XBID. W marcu 2019 r. Towarowa Giełda Energii i Deutsche Boerse AG podpisały umowę na dostęp do aplikacji (M7), umożliwiającej zawieranie transakcji na rynku dnia bieżącego energii elektrycznej w modelu XBID.

Rozwiązanie XBID opiera się na wspólnym systemie informatycznym, posiadającym jedną, wspólną książkę zleceń (Shared Order Book – SOB), moduł zarządzania zdolnościami przesyłowymi (Capacity Management Module – CMM) oraz moduł rozliczeń technicznych i finansowych (Shipping Module – SM.) XBID umożliwia kojarzenie zleceń uczestników rynku w systemie ciągłym ze zleceniami złożonymi w analogiczny sposób przez uczestników rynku w dowolnej innej strefie w zasięgu projektu, o ile tylko dostępne są zdolności przesyłowe. Docelowo, model zintegrowanego rynku dnia bieżącego umożliwi zarówno alokację typu explicit (system aukcyjny), jak i notowania ciągłe w systemie implicit.

Materiały do pobrania:

Single Intraday Coupling (XBID) Information Package (pdf).

Single Intraday Coupling (SIDC) (pdf).

Single Intraday Coupling (SIDC): Q&A (pdf).

Public Description of the Continuous Trading Matching Algorithm (pdf).

Prezentacje ze spotkania przeprowadzonego w dniu 16.09.2019 r.

• Opis rynku XBID i harmonogram działań na poziomie europejskim (pdf).
• Model zabezpieczeń dla rynku XBID (pdf).
• Zmiany w modelu rozliczeń związane z wdrożeniem XBID (pdf).
• XBID –Zasady Notowań (pdf).
• Dokumenty członkowskie na RDNiB (pdf).
• Program Zgodności z sankcjami międzynarodowymi (pdf).